Gesprekken uit de praktijk met leiders en lijders
Hierbij staan vragen als ‘Wat heb je gedaan?’ en ‘Hoe heb je het resultaat bereikt?’ centraal.
Als Jaïr Ferweda Jan Kees de Jager (zie mijn vorige blog) één van deze vragen had gesteld, was de kans groot geweest dat hij uitgebreid had aangegeven wat hij anders heeft gegeten, wat hij aan sport heeft gedaan en dat mogelijk zijn nieuwe baan meer rust en regelmaat biedt.
Tijdens Heel Holland Bakt zagen we een heel ander ‘bakproces’ bij Liesbeth dan bijvoorbeeld bij Anna. Bij Liesbeth viel meerdere keren het woord chaotisch, Anna daarentegen plant, streept af en werkt nauwkeurig en netjes.
Bij een bezoek aan een bedrijf, zie ik een grote, nieuwe machine staan. Ik zeg dat ik het een prachtige machine vind en vraag hoe hij werkt. Met veel enthousiasme wordt me dit uitgelegd en daarnaast vertelt de operator me heel gedetailleerd hoe hij het werken ermee onder de knie heeft gekregen. Zijn ogen stralen.
Stel dat bij het gesprek tussen de ouders van Maarten en zijn leerkracht de schoolleider aanwezig was geweest. Zij had dan terug kunnen geven: ‘Goed aangepakt, je hebt ze eerst hun verhaal laten vertellen, toen heb je vragen gesteld om helder te krijgen wat er volgens hen precies is gebeurd en daarna heb je aangegeven wat het gedrag van Maarten voor de medeleerlingen betekent.’.
Wat er over te vragen en te zeggen valt
In mijn begeleidingsgesprekken vraag ik vaak aan een cliënt hoe iets gelukt is: ‘Hoe is het je gelukt om het stuk op tijd af te krijgen?’ ‘ Wat heb je gedaan om met je leidinggevende het gesprek op te starten’. Vervolgens geef ik positieve feedback. Hierdoor beklijven de stappen. Men raakt er mee vertrouwd en ze worden onderdeel van het handelingsrepertoire en hun verhaal.
De kern van onderwijs is het opdelen van vaardigheden in deelvaardigheden en deze stap voor stap aan te leren. Verder realiseert een leerling / cursist zich bij goed resultaat niet altijd wat hij precies heeft gedaan. Het ontrafelen en bevestigen ervan maken hem bekwamer: ze zorgen voor het kunnen herhalen van de stappen en bevorderen de motivatie. Ook kunnen op deze manier vaardigheden binnen een organisatie worden overgedragen. Analyseer de werkzaamheden van een excellente medewerker en geef hem de gelegenheid dit over te dragen aan andere medewerkers.
Naast het goed doen, wordt ook het zelf zetten en / of ontdekken van de te zetten stappen als positief ervaren, zeker als anderen het zien en benoemen. In een detective zien we vaak het volgende ‘spel’. De computerspecialist, de patholoog-anatoom licht naast het resultaat met veel enthousiasme toe hoe hij aan het resultaat is gekomen. De rechercheur die alleen maar belang heeft bij de uitkomst, snoert hem de mond. En iedere keer is de computerspecialist, de patholoog-anatoom weer verontwaardigd.
Tips
- Neem de tijd om waar te nemen wat iemand precies doet en communiceer dit positief.
- Verbeter de kwaliteit van je medewerkers door de werkzaamheden van een excellente werknemer te analyseren en biedt de mogelijkheid deze informatie binnen de organisatie uit te dragen.
- Geef je medewerkers de vrijheid om zelf de stappen naar het resultaat te bepalen.
www.praktijkverdiept.nl
